ต้นมะข่า

ชื่อสามัญ Ma kha num

ชื่อทางวิทยาศาสตร์  Afzelia xylocarpa (Kurz) Craib. T

ถิ่นกำเนิด ในประเทศเอเชียตะวันตกเฉียงใต้ และอินเดีย รวมถึงประเทศไทยด้วย พบได้

มากตั้งแต่ระดับความสูง ๑๕๐-๖๕๐ เมตร เหนือระดับน้ำทะเล พบแพร่กระจายทั่วไปตามป่า

เบญจพรรณ และป่าเต็งรัง พบมากในทุกภาค ยกเว้นภาคใต้ โดยเฉพาะภาคกลาง ภาค

อีสาน และภาคเหนือ มักขึ้นตามข้างลำห้วยหรือแม่น้ำที่ชุ่ม

                                               คุณสมบัติ/สรรพคุณ

         เมล็ดแก่เมื่อนำมาเผาไฟแล้วกะเทาะเปลือกออก เอาแต่เนื้อข้างในมารับประทาน

เป็นอาหารว่างได้ โดยเนื้อจะมีลักษณะแข็ง ๆ คล้ายกับเมล็ดมะขามและมีรสมันฝักและ

เปลือกให้น้ำฝาดชนิด Catechol และ Pyrogallol ใช้สำหรับฟอกหนัง ส่วนเปลือกต้นจะนิยม

นำมาใช้ย้อมสีเส้นไหม ย้อมแห โดยจะให้สีแดงในด้านเชื้อเพลิง สามารถนำมาใช้ทำเป็น

ถ่านได้ดี โดยจะให้ความร้อนได้สูงถึง ๗,๓๔๗ แคลอรีต่อกรัม 

         เนื้อไม้เป็นสีน้ำตาล่อนหรือเป็นสีน้ำตาลแก่ เมื่อทิ้งไว้นาน ๆ จะเปลี่ยนเป็นสีเข้มขึ้น

มีเส้นสีเข้มกว่าสลับกับเนื้อไม้ที่ค่อนข้างหยาบ เสี้ยนสนแต่สม่ำเสมอ มีความแข็งแรง

ทนทาน ทนต่อปลวกได้ดี เลื่อย ผ่า ไสกบตบแต่งได้ยาก สามารถนำมาใช้ในการก่อสร้าง

อาคารบ้านเรือนได้ดี แต่จะมีขนาดไม่ใหญ่มากนัก ใช้ทำเสา รอด ตง พื้น พื้นรอง เครื่อง

เรือน เครื่องบน เครื่องมือทางการเกษตร เครื่องเกวียน เครื่องไถนา หมอนรองรางรถไฟ ลูก

กลิ้งนาเกลือ กระดูกเรือ หรือใช้ทำโครงเรือใบเดินทะเล