นิทรรศกาลภาษาไทย ๒

                                                        ต้นมหาพรหมราชินี 

                                  ต้นมหาพรหมราชินี : ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

          ต้นมหาพรหมราชินี เป็นไม้โบราณที่มีเฉพาะถิ่น คือพบที่จังหวัดแม่ฮ่องสอนเท่านั้น

ทั้งยังเป็นพรรณไม้หายาก เนื่องจากจำนวนต้นในถิ่นกำเนิดมีน้อยมากและมีการกระจายพันธุ์

ต่ำแต่ก็เป็นที่น่ายินดีกับไม้วงศ์กระดังงาที่หายาก เพราะขณะนี้ต้นมหาพรหมราชินีได้ออก

ดอกตูมแล้ว ในแปลงทดลองของสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย


          เป็นการออกดอกครั้งแรกหลังจากทดลองเอามาปลูกนอกพื้นที่ เป็นไม้ต้น

ขนาดเล็กสูง ๔-๖ เมตร ลำต้นมีเส้นผ่าศูนย์กลาง ๕-๘ เซนติเมตร เปลือกลำต้นสีน้ำตาล

กิ่งอ่อนมีขนอ่อนคลุมอยู่ ใบมีรูปหอก กว้าง ๔-๙ เซนติเมตรยาว ๑๑-๑๙ เซนติเมตร เนื้อใบ

ค่อนข้างหนา ผิวใบ เรียบเป็นมันทั้ง ๒ ด้าน โคนใบและปลายใบแหลม มีเส้นใบ

แขนงใบจำนวน ๘-๑๑ คู่

         ดอก
มีลักษณะเป็นดอกเดี่ยวหรือเป็นช่อ ๑-๓ ดอก ออกที่ใกล้ปลายยอด เป็นพรรณ

ไม้ดอก ไม้ป่า ที่มีดอกใหญ่
ที่สุด เมื่อเปรียบเทียบกับดอกของพรรณไม้อื่นๆ ในสกุล

มหาพรหมเดียวกันคือเมื่อบานเต็มที่มีดอกเส้นผ่าน
ศูนย์กลาง ๑๐เซนติเมตร ก้านดอกยาว

๑.๘ - ๒.๗ เซนติเมตร

        กลีบเลี้ยงมี ๓ กลีบ รูปไข่กว้าง ๒ เซนติเมตร ยาว ๑.๕ เซนติเมตร กลีบดอกมี ๖

กลีบ เรียงเป็น ๒ ชั้นๆละ ๓ กลีบ กลีบดอกชั้นนอกเป็นรูปไข่ กว้าง ๔.๑-๕.๓ เซนติเมตร

       โคนกลีบบาน ปลายกลีบเรียวแหลมกลีบบางสีขาวมีลายเส้นเรียงตามความยาวของใบ

กลีบดอกชั้นในกว้าง ๓.๖-๔.๑ เซนติเมตร ยาว ๓.๗-๔.๓ เซนติเมตร โคนกลีบสีเขียวอ่อน

ปลายกลีบสีม่วงเข้ม กระดกงอขึ้นและประกบติดกันเป็นรูปกระเช้า แต่ละดอกบานอยู่ได้

๓-๕ วัน กลิ่นหอมอ่อนๆ มีฤดูดอกบานเต็มต้นในช่วงเดือนพฤษภาคม

        ผล เป็นผลกลุ่มมีผลย่อย ๑๐-๑๕ ผล รูปทรงกระบอกเส้นผ่านศูนย์กลาง

๒.๒ - ๒.๔ เซนติเมตร ยาว ๕.๕-๘ เซนติเมตร มีขนอ่อนปกคลุมหนาแน่นมี ซึ่งจะมีผลแก่

ในช่วงเดือนตุลาคม


                                                                  ต้นมหาพรหมราชินี

                                                                                           กาพย์ยานี ๑๑

                                                ต้นไม้แยกสาขา              มหาพรหมราชินี

                                          สูงใหญ่เป็นเกียติศรี               เกิดเปรมปรีดิ์สำราญใจ

                                                ใบต้นเขียวชอุ่ม              พื้นดินชุ่มสัตว์อาศัย

                                          ใบแห้งหล่นล่วงไป                งอกใบใหม่ขึ้นมาแทน

                                                 พระองค์ท่านทรงปลูก     พันธุ์ไม้ถูกคนหวงแหน

                                          อนุรักษ์ตอบแทน                  ในดินแดนบ้านไผ่ดำ


                                                                   ประพันธ์โดย

                                                          สามเณรปารมี   เพียรเสมอ

                                                               ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๔