ต้นลีลาวดีชื่อสามัญ Frangipani , Pagoda tree, Temple tree
ชื่อทางวิทยาศาสตร์ Plumeria spp.
ชื่อวงศ์ Apocynaceae
ถิ่นกำเนิด
อเมริกาเขตร้อน
ทางพฤกษศาสตร์
สกุล Plumeria
มีมากกว่า ๒๑ ชนิด, เท่าที่ตรวจพบสายพันธุ์มีมากกว่าร้อยสายพันธุ์
Plumeria
หลายสายพันธุ์จะมี ยาง คล้ายกับสายพันธุ์อื่นๆ
ในวงศ์ตีนเป็ด Apocynaceae ซึ่ง
ประกอบไปด้วยสารพิษและทำให้ระคายเคืองต่อตาและผิวหนังในหลายสายพันธุ์มีลักษณะ
ของใบและการเรียงตัวของเนื้อเยื่อใบที่แตกต่างกัน
leaf
shape and arrangement.
ใบของสายพันธุ์
Plumeria
alba จะเรียวและแหลม,
ในขณะที่สายพันธุ์ Plumeria
pudica มีรูปร่างยาวและมันวาว, สีเขียวเข้ม. และในสายพันธุ์ Plumeria
pudica ใบอ่อน
จนถึงใบแก่มีสีเท่ากันตลอดจนร่วง ส่วนในสายพันธุ์ที่ดอกและใบไม้ร่วงแม้ในฤดูหนาวคือ
สายพันธุ์ Plumeria
obtusa; หรือรู้จักกันอย่างเป็นทางการคือลีลาวดีสิงคโปร์
"Singapore,"
ซึ่งมีต้นกำเนิดจากประเทศโคลัมเบีย Colombia.
ลักษณะทั่วไป
ต้น เป็นไม้ยืนต้น
มีขนาดตั้งแต่พุ่มเตี้ยแคระสูงประมาณ ๐.๙-๑.๒ เมตร จนถึงต้นที่
สูงมาก อาจสูงถึง ๑๒ เมตร
ลำต้นแตกกิ่งก้านสขาและพุ่มใบสวยงาม มีน้ำยางสีขาวข้น เป็น
ไม้ผลัดที่สลัดใบในฤดูแล้งก่อนที่จะผลิดอกและผลิใบรุ่นใหม่
กิ่งที่ยังไม่แก่มีสีเขียว อ่อนนุ่ม
ดูเกือบจะอวบน้ำ
กิ่งแก่มีสีเทามีรอยตะปุ่มตะป่ำ กิ่งไม่สามารถทานน้ำหนักได้ กิ่งเปราะ
เปลือกลำต้นหนา ต้นที่โตเต็มที่แล้วจะพัฒนาจนกระทั่งมีความแข็งแรงมากขึ้น
ใบ เป็นใบเดี่ยว
มีการเรียงตัวแบบสลับและหนาแน่นใกล้ปลายกิ่ง มีลักษณะแตกต่าง
กันไปทั้งรูปร่าง ขนาด
สี และความหนาแน่น โดยทั่วไป ใบจะหนา เหนียวแข็ง
และมีสี
ตั้งแต่สีเขียวอ่อนถึงสีเขียวเข้ม มีเส้นกลางใบแตกสาขาออกไปคล้ายขนนก
ขนาดใบแตก
ต่างกัน
ช่อดอก
ดอกจะผลิออกมาจากปลายยอดเหนือใบ เห็นเป็นช่อดอกใหญ่สวยงาม
แต่ก็
มีบางชนิดที่ออกช่อดอกระหว่างใบ หรือใต้ใบ บางชนิดห้อยลงบางชนิดตั้งขึ้น
ในหนึ่งช่อจะ
มีดอกบานพร้อมกัน ๑๐ – ๓๐ ดอก บางต้นที่มีความสมบูรณ์เต็มที่อาจมีดอกมากกว่า ๑๐๐
ดอก ต่อ ๑ ช่อ ออกดอกประมาณเดือนกุมภาพันธ์ถึงเดือนเมษายน
บางพันธุ์สามารถ
ออกดอกได้ตลอดทั้งปี
ดอก
โดยทั่วไปจะมีขนาดใหญ่ถึงกลาง ยกเว้นบางพันธุ์ที่มีขนาดเล็ก กลีบดอกมี ๕
กลีบ เกสรตัวผู้ เกสรตัวเมีย อยู่ลึกเข้าไปข้างใน
ดอกมีลักษณะคล้ายท่อ ทำให้มองไม่เห็น
เกสรตัวผู้และเกสรตัวเมีย โดยจะมีเกสรตัวผู้ ๕
อัน อยู่ที่โคนก้านดอก ส่วนเกสรตัวเมียอยู่
ลึกลงไปในก้านดอก
เกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียบานไม่พร้อมกัน ยากต่อการผสมตัวเอง
ฝัก/
ผลมีลักษณะคล้ายกับฝักต้นชวนชม ฝักอ่อนสีจะมีสีเขียวเมื่อแก่ฝักจะมีสีแดงถึงดำ
ประโยชน์จากส่วนต่างๆ
ไม้ประดับ,สมุนไพร
|