ต้นประดู่
ชื่อสามัญ Burmese Rosewood, Andaman Redwood, Amboyna Wood
ชื่อทางวิทยาศาสตร์
Pterocarpus indicus Willd
ชื่อวงศ์ LEGUMINOSAE-PAPILIONOIDEAE
ประเภท ไม้ต้น
ลักษณะทางพฤกษาศาสตร์
ไม้ต้น
ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูงถึง ๒๕ ม. ผลัดใบก่อนออกดอก เรือนยอดรูป
คล้ายทรงกระบอก
ยอดอ่อนมีขนปกคลุมเล็กน้อย เปลือกนอกสีน้ำตาลเทา หนา แตก
หยาบๆ เป็นร่องลึก
ใบ ใบเรียงสลับ ใบประกอบแบบขนนกปลายคี่
ใบย่อยเรียงตัวแบบสลับจำนวน ๗-
๑๓ ใบ ใบย่อยรูปไข่ รูปรีหรือรูปขอบขนาน กว้าง ๓-๖ ซม. ยาว ๔-๑๓ ซม. โคนใบมนหรือ
ค่อนข้างแหลมหรือ oblique
ปลายใบแหลม ขอบใบเรียบ โคนก้านใบมีหูใบ ๒ อันเป็นเส้น
ยาว ผิวใบมีขนสั้นๆ
ปกคลุมด้านท้องใบมากกว่าด้านหลังใบ ก้านใบอ่อนมีขนปกคลุมเล็ก
น้อย
ดอก ดอกช่อแบบช่อกระจะ
ออกที่ซอกใบหรือปลายกิ่ง โคนก้านมีใบประดับ ๑-๒ อัน
รูปรี กลีบเลี้ยง ๕ กลีบ ติดกันเป็นถ้วยสีเขียว ปลายแยกเป็น ๒ แฉกอันบนจาก ๒ กลีบติด
กันอันล่างจาก ๓ กลีบติดกัน กลีบดอก ๕ กลีบ สีเหลือง แกมแสด ลักษณะกลีบเป็นรูป
ผีเสื้อ (papilionaceous)
เกสรเพศผู้ ๑๐ อัน ก้านชูอับเรณูติดกันเป็น ๒-๓ กลุ่ม เกสรเพศ
เมีย ๑ อัน
ผล ผลแห้งแบบ samaroid
รูปกลมหรือรีแบน ขอบมีปีกบางคล้ายใบโดยรอบ แผ่นปีก
บิด
เป็นคลื่น ผิวมีขนละเอียด เส้นผ่านศูนย์กลางผล ๔-๘ ซม. มี ๑ เมล็ด
การใช้ประโยชน์
ประดู่ มีเนื้อไม้สีแดงอมเหลือง
เสี้ยนสนเป็นริ้ว เนื้อละเอียดปานกลาง มีลวดลาย
สวยงามใช้ทำเสา พื้นต่อเรือ
เครื่องเรือน เครื่องดนตรีแก่นสีแดงคล้ำใช้ย้อมผ้า
และเปลือก
ให้น้ำฝาดใช้ฟอกหนัง
ประดู่เป็นพันธุ์ไม้ที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์
พระบรมราชินีนาถ พระราชทานเพื่อปลูก
เป็นมงคลประจำจังหวัดชลบุรี เมื่อวันที่ ๙
พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๓๗ ณ ศูนย์ประชุมแห่งชาติ
สิริกิติ์
นอกจากนี้ ยังเป็นต้นไม้และดอกไม้ประจำจังหวัดชลบุรีและจังหวัดระยอง |